เดือนเจ็ดตามปฏิทินจันทรคติ หรือที่ชาวบ้านเรียกว่า “เดือนผี” เชื่อกันว่าประตูยมโลกเปิด เหล่าวิญญาณเร่ร่อนหรือ “ฮ่าวซุงตี้” (好兄弟) จะได้มา “พักร้อน” ในโลกมนุษย์ งานเซ่นไหว้จึงมักเตรียมอาหารหลากหลายให้พวกเขาอิ่มหนำ แต่มีหนึ่งเมนูที่หลายคนสงสัย คือซุปผักบุ้งดูธรรมดา แต่จริง ๆ เป็นการเอาใจพี่น้องผีอย่างอบอุ่น ซุปนี้ทำเฉพาะสำหรับพวกเขา โดยไม่ปรุงรส ไม่ใส่หอม กระเทียม หรือไข่ เพียงลวกด้วยน้ำร้อน บางแห่งยังใส่ผักทั้งกำลงแช่ในน้ำซุปอีกด้วย

ซุปผักบุ้งลวกด้วยน้ำร้อนทั้งต้น

ทำไมต้องเป็นผักบุ้ง? นักบวชลัทธิเต๋า อู่อวี้เสียง (伍玉祥) อธิบายว่า อาหารทุกชนิดที่เข้าปากพี่น้องผีจะเหมือนถูกไฟเผา ดังนั้นในงานเซ่นไหว้หรือผู่ตู้ (普渡) จึงต้องมีพิธี “ฟั่งเยี่ยนโข่ว” (放焰口) คือการสวดมนต์และทำบุญอุทิศส่วนกุศลแก่เปรตหรือวิญญาณผู้หิวโหย (เอ้อกุ่ย-餓鬼) ที่ไม่มีใครเซ่นไหว้

คำว่า 放焰口 แปลตรงตัวว่า “เปิดปากเปลวไฟ” ซึ่งสื่อถึงเปรตที่มีปากเล็กเท่ารูเข็ม แต่มีไฟเผาอยู่ตลอด กินอะไรไม่ได้และหิวโหยทรมาน พิธีนี้จึงเป็นการเปิดปากเปรตให้รับอาหารและบุญได้ มีที่มาจากคัมภีร์พุทธศาสนามหายาน จัดในเทศกาล 中元普渡 (จงหยวนผู่ตู้ / สารทจีน) พระหรือนักพรตจะสวดมนต์ อัญเชิญพระโพธิสัตว์ เช่น พระอมิตาภะ หรือพระอวโลกิเตศวร มาโปรดเปรต พร้อมโปรยอาหารหรือข้าวสาร สื่อถึงการแบ่งปันบุญและอาหารให้วิญญาณเหล่านั้น ในภาษาไทยบางครั้งเรียกว่า “พิธีปล่อยเปรต” หรือ “พิธีอุทิศส่วนกุศลให้เปรต”

ซุปผักบุ้งไม่ปรุงรสใดๆ

พิธีฟั่งเยี่ยนโข่ว (放焰口) หรือพิธีสวดและทำบุญอุทิศส่วนกุศลแก่เปรตและวิญญาณผู้หิวโหย เป็นการให้พวกเขาได้รับอาหาร ซุปผักบุ้งจึงทำหน้าที่เหมือน “กินเย็น ๆ” ช่วยดับไฟคลายร้อนในร่างกายของพี่น้องผี

      นอกจากนี้ยังมีเรื่องราวอบอุ่น ซุปผักบุ้งรสจืดไม่ต้องแย่ง ทำให้ผีเปรตที่มาช้าหรือร่างกายอ่อนแอได้กิน เหตุนี้จึงมีสำนวนจีนว่า “เป็นผียังแย่งผักบุ้งไม่ได้” (做鬼搶無蕹菜水) ใช้สอนคนขี้เกียจหรือช้า เหมือนผีที่พลาดซุปผักบุ้งก็ไร้โอกาสแม้ครั้งสุดท้าย

ซุปผักบุ้งยังมีความหมายเชิงสัญลักษณ์

      ซุปผักบุ้งยังมีความหมายเชิงสัญลักษณ์ ก้านผักบุ้งกลวง ไม่มีแกนกลาง สื่อถึง “ไม่มีใจจะเก็บคุณไว้” และซุปมักไม่ต้มจนสุกหรือเพียงลวกเล็กน้อย สื่อถึงความ “สุกครึ่งเดียว” (半生不熟) เตือนพี่น้องผีว่าความสัมพันธ์นี้ชั่วคราว หลังจากกินเสร็จ พวกเขาก็ต้องจากไป