หวังซื่อหาว (王士豪) เกษตรกรส้มโอแห่งตำบลหมาโต้ว นครไถหนาน เผยว่า สภาพอากาศสุดขั้วต่อเนื่องหลายปี ทำให้สวนส้มโออายุ 30 ปีรับมือไม่ไหว ปี 2024 ไต้ฝุ่น “แคมี” พัดถล่มภาคใต้จนท่วมหนัก ปีนี้ยังซ้ำอีกครั้ง ส่งผลให้ต้นส้มโอกว่า 30% ตาย ส่วนที่เหลือก็อ่อนแอ เขาจึงต้องเลือกระหว่างเก็บผลผลิตหรือรักษาต้นไม้ สุดท้ายเลือก “รักษาต้น” โดยเด็ดผลที่เหลือออก เพื่อลดภาระ ไม่ให้ต้นตายจนหมด อย่างไรก็ตาม แม้จะได้เงินชดเชยและประกันราว 100,000 เหรียญไต้หวัน แต่ยังมีหนี้สินกว่า 4 ล้านเหรียญ และค่าใช้จ่ายในการดูแลสวนปีหน้า ทำให้ปัจจุบันต้องไปรับจ้างสวนอื่น พร้อมภาวนาให้ปีหน้าฟ้าฝนเป็นใจ

ไต้ฝุ่นดานาสทำให้ส้มโอเหวินตั้นเสียหายหนัก

        ส้มโอเหวินตั้นเก็บได้ปีละครั้ง แต่เมื่อไต้ฝุ่นพัดผลร่วง รายได้ก็แทบหายไปสิ้น หลังไต้ฝุ่น “ดานาส” ถล่มเพียงวันเดียว เฉินป๋อหย่าง (陳柏仰) เกษตรกรรุ่นใหม่รางวัลเกษตรกรดีเด่นรุ่นที่ 5 รีบชวนครอบครัวเก็บผลที่ยังสมบูรณ์กว่า 1,800 ชั่ง (ราว 1,080 กก.) เขากล่าวว่า “นี่คือโอกาสเดียวที่จะพลิกชีวิตในปีนี้ เราไม่มีสิทธิ์ทิ้งมันไป” พร้อมตั้งใจแปรรูปส้มโอร่วงให้เป็นสินค้าที่ตลาดยอมรับและสร้างความภาคภูมิใจได้

ขณะเดียวกัน ฟาร์ม “ดอกแดนดิไลออน” (dandelion-nature-farm) ของหลี่หลิงฮุ่ย (李羚卉) ก็เสียหายหนัก เธอโพสต์คลิปสวนลงโซเชียล จนมีผู้ประกอบการจากเมืองหยุนหลินติดต่อมารับส้มโอไปแปรรูปเป็นน้ำมันหอมระเหยและ Hydrosol ก่อนช่วยกันทำตลาดและแบ่งรายได้กันครึ่งต่อครึ่ง นี่จึงเป็นครั้งแรกที่ฟาร์มได้ลองทำสินค้าประเภทแปรรูป ขยายฐานลูกค้าใหม่ และตอบโจทย์ลูกค้าประจำที่อยากช่วยเหลือในยามวิกฤติ ปีหน้าฟาร์มยังวางแผนเก็บดอกส้มโอไปแปรรูปเพิ่มผลิตภัณฑ์ใหม่ ๆ อีกด้วย

น้ำมันหอมระเหยจากเปลือกส้มโอ

แบรนด์ส้มโอ “โหย้วอีชุน (柚一村 PIM: pomelo in Madou)” ของ จวงจิ่งอวี่ (莊景羽) สร้างสรรค์สินค้าสุดครีเอทีฟ จากไอเดียระหว่างกินน้ำแข็งใสน้ำตาลทรายแดง เขานำเปลือกส้มโอผสมกับน้ำตาลทรายแดง อัดเป็นก้อนสำหรับชงดื่มได้ทั้งร้อน–เย็น รสหวานลุ่มลึกของน้ำตาลตัดกับความขมซ่าของส้มโอ กลายเป็นรสใหม่ไม่เหมือนใคร แม้จะตั้งใจทำเป็นเครื่องดื่ม แต่ผู้บริโภคกลับพลิกแพลงใช้หลากหลาย ทั้งผสมโซดา กินเป็นของว่าง หรือใส่ในอาหารอย่างพะโล้และสเต๊กหมู ความต้องการด้านนี้ทำให้เขาต่อยอดเป็น “ผงปรุงรสส้มโอ” มีทั้งรสพริกเกลือ คาราเมล และรสเผ็ด

นอกจากนี้ยังใช้คุณสมบัติเปลือกส้มโอไล่แมลง พัฒนาเป็น ธูปหอม กลิ่นปรับแต่งโดยนักปรุงน้ำหอมมืออาชีพ และ ยากันยุง ที่ผสมใบอ้ายฉ่าว มีกลิ่นอ่อนละมุน ใช้กลางแจ้งได้ ซึ่งคุณจวงจิ่งอวี่มองว่า ส้มโอเหวินตั้นยังเผชิญปัญหาอุปสงค์–อุปทานไม่สมดุล ผู้บริโภคให้ความสำคัญกับผลสดมากกว่าสินค้าแปรรูป ปีนี้ผลผลิตสดลดลง จึงทำให้ของแปรรูปได้รับความสนใจมากขึ้น เขาหวังว่าความท้าทายครั้งนี้จะช่วยให้ผู้คนเห็นคุณค่าการแปรรูป เพิ่มมูลค่า และสร้าง ชุดของขวัญส้มโอแปรรูป ที่เก็บได้นาน ใช้งานหลากหลาย เปิดตลาดใหม่ที่ยั่งยืนกว่า

เปลือกส้มโอทำเป็น ก้อนน้ำตาลทรายแดง และ ผงปรุงรส

ในนครไถหนานยังมีร้านสมุนไพรสมัยใหม่ชื่อ “ฮั่นกั่วฟาง” (漢菓方) ที่ตกแต่งร้านสว่างสดใส และผสมผสานสมุนไพรเข้ากับวัตถุดิบร่วมสมัย เช่น ลูกอมเปลือกส้มตงซานแก้เจ็บคอ หรือเก๋ากี้เคลือบช็อกโกแลตบำรุงสายตา หลังไต้ฝุ่นครั้งนี้ ส้มโอจึงถูกหยิบมาเป็นวัตถุดิบใหม่ หวงป๋อจวิน (黃柏鈞) ผู้ก่อตั้งร้าน ในฐานะคนรุ่นใหม่จากไถหนาน วางแผนทำ ชุดของขวัญส้มโอ รวมทั้งผลสดส้มโอเหวินตั้น และสินค้าสร้างสรรค์ เช่น ช็อกโกแลตเปลือกส้มโอผสมชะเอม รสหวานชุ่มคอ และขวดกลิ่นหอมผสานกำยาน เปลือกส้มแห้ง ใบอ้าย สะระแหน่ และเปลือกส้มโอ ให้ความสดชื่นผ่อนคลาย ที่สำคัญ เขายังรับซื้อส้มโอสดในราคาสูงกว่าตลาด 2–3 เท่า ตกผลละเกือบ 200 เหรียญไต้หวัน เพื่อช่วยชาวสวนโดยคืนรายได้ทั้งหมดให้เต็ม ๆ หวงป๋อจวินกล่าวว่า “วันนี้ผมช่วยเขา วันหน้า ก็จะมีคนช่วยผมเช่นกัน”